اصفهان بی بیشه میشود
امروز روز درختکاری است. روزی که هر شهروندی را بیشازپیش به کاشت و حفظ درختان تشویق میکند. اما در همین روزهایی که بسیاری به پویش نهضت درختکاری پیوستهاند افرادی پیدا میشوند که بیمحابا با تیشه به جان درختان میافتند و در روز روشن و در غیاب دستگاههای ناظر درختان شهر را قطع میکنند.
امروز روز درختکاری است. روزی که هر شهروندی را بیشازپیش به کاشت و حفظ درختان تشویق میکند. اما در همین روزهایی که بسیاری به پویش نهضت درختکاری پیوستهاند افرادی پیدا میشوند که بیمحابا با تیشه به جان درختان میافتند و در روز روشن و در غیاب دستگاههای ناظر درختان شهر را قطع میکنند. متأسفانه هرازچندگاهی تصاویر و فیلمهایی از قطعشدن گسترده درختان در بیشه ناژوان و برخی دیگر از نقاط اصفهان در رسانهها و فضای مجازی منتشر میشود که گویای این واقعیت است که برخی بهعمد و یا از سر سود شخصی درختان را قطع میکنند. چوببرهایی که قبلاً در شب درختان این منطقه را قطع میکردند و حالا در نبود نظارت کافی و یا غفلت شهرداری و محیطزیست در روز هم درختان را میبرند، قطعهقطعه میکنند، بارگیری میکنند و به کارگاههای چوببری شهر میفروشند. حتماً تصاویری از نیسانهایی که چوب بار زدهاند و در کهندژ و آتشگاه حرکت میکنند را تابهحال دیدهاید.سؤالی که پیش میآید این است که چه کسی باید از اینها بپرسد این درختان بریده را از کجا آوردهاند؟ تا کی قرار است سر درختان بیشه را ببرند و هیچکس پاسخگو نباشد؟
این روزها شعارهایی در شهر دیده میشود که در آن جای خالی را قرار است با کاشت درخت پر کرد؛ اما آیا بهتر نیست اول جلوی بریدن درختان و خالیشدن جایشان را بگیریم و بعد به فکر کاشت درخت در جاهای خالی بیفتیم؟!
چند وقت پیش هم که خبری امیدوارکننده آمد که شهردار اصفهان بازدیدی سرزده در ناژوان داشت. خبری که بعد از انتشار تصاویر آه از نهاد هر دوستدار محیطزیست شهر اصفهان بلند شد و معلوم شد شهردار برای بازدید از فضاهای گردشگری ناژوان مثل آکواریوم، تله سیژ و... به این منطقه رفته و خبری از بررسی علت و عوامل قطع گسترده درختان در این منطقه نبود. درحالیکه بسیاری انتظار داشتند مدیران شهری به این اقدام واکنشی نشان بدهند. اما تاکنون هیچ یک از سازمانهای مسئول در این زمینه پاسخ شفاف و روشنی نداده است.
قانون بهوضوح مسئولیت دستگاهها بخصوص شهرداری را دراینرابطه مشخص کرده و حفظ و حراست از درختان در محدوده شهری را به عهده آن گذاشته بهطوریکه هیچکس حق بریدن درختی بدون مجوز از این سازمانها را ندارد حتی اگر در حیاط خانهاش درختی کاشته باشد نمیتواند آن را بدون هماهنگی قطع کند. مالکیت معنوی درختان به شهر و شهرداری مربوط میشود، اما ممکن است مالکیت مِلکی از دیگری باشد که آن فرد حق تعرض ندارد و قانونگذار مسیر را مشخص کرده است؛ در واقع شهروندان حق قطع درخت در ملک شخصی را هم ندارند.
ماده ۷ کمیسیون حفظ و گسترش فضای سبز مشخص کرده که هر شخص یا نهادی که بخواهد درختی را قطع یا جابهجا کند، حتی درختی که بیمار است، باید با این کمیسیون هماهنگ کند و کمیسیون حفظ و گسترش فضای سبز نیز پس از بررسی آن را تأیید یا رد میکند که در صورت تأیید کمیسیون امکان قطع درخت وجود دارد. قانون حتی جرائم سختگیرانهای را هم برای قطع درختان دیده است.
با وجود این قوانین چه شده که انبوهی از درختان بیشه ناژوان بدون مجوز قطع میشود بیآنکه کسی دلیل آن را بپرسد و یا پاسخی از نهاد سازمانی شنیده شود؟
شاید این عدم شفافیت و بررسی دقیق موضوع همچون آتشزدن درختان به چالشی برای شهر اصفهان تبدیل شود که روزی افرادی که تا دیروز در معابر شهر درختان را آتش میزدند شبانه یا در روز تیشه و اره به دست بگیرند و درختی را قطع کنند.
اگر وضع به این شکل جلو برود اصفهان بی بیشه میشود. بیشهای که ریه شهر در این روزهای آلوده است و کمی به تازه شدن نفس شهر کمک میکند. اما بهسادگی تیشه به ریشه بیشه ناژوان میزنیم و معلوم نیست چه برخوردی با این قبیل اقدامات صورت میگیرد. اگر اقدام یا جریمهای هم صورت میگیرد گویا آنقدر بازدارنده نیست که باز شاهد وقوع چنین جرائمی در شهر هستیم و حالا گستاخی به حدی رسیده که یک فرد در کنار فرزندش میایستد و با اره به جان یک درخت میافتد و آن را قطع میکند.
در کلانشهری مانند اصفهان که نبود منابع و ذخایر آبی، کاهش بارندگی و خشکسالیها رشد درختان را محدود کرده است و هر روز از ظرفیت فضای سبز شهری کاسته میشود، قطع و آتشزدن درختان چه به بهانه توسعه و چه با طمع شخصی یا بیماری و... به بحران زیستمحیطی شهر دامن میزند و روزی میرسد که از باغ شهر اصفهان چیزی نمیماند. ازاینرو میطلبد مسئولان و مدیران شهری بیش از گذشته بر این رفتارهای مخرب نظارت و کنترل داشته باشند و با اعمال قانون جلوی اقداماتی ازایندست را بگیرند و شهروندان هم بایستی با نگاه دغدغهمندانهتری به حفظ و نگهداری درختان شهرشان نگاه کنند و اجازه قطع درختان در ملکهای شخصی یا معابر شهری را به هیچکس ندهند.